فارابی و آشتی دین و فلسفه
فارابی و آشتی دین و فلسفه
ابونصرمحمد بن محمد بن طرخان، ملقب به معلم ثانی، موسس فلسفه اسلامی و انتقال‌دهنده منطق صوری یونانی به جهان اسلام و از بزرگ‌ترین فلاسفه و دانشمندان ایرانی است که در فاراب ماوراءالنهر متولد شد. فارابی برای تحصیل علوم و معارف به بغداد رفت و در محضر استادان عالی‌مقامی حاضر شد. سپس به حران مسافرت کرد و در آنجا در نزد یوحنا بن حیلان (جیلان) حکیم و فیلسوف مسیحی به تکمیل علم منطق پرداخت. آنگاه برای تکمیل علوم فلسفی مجددا به بغداد بازگشت و در افکار فلسفی و منطقی (ارسطو) مطالعه و تحقیق کرد. وی سفرهایی به شام، مصر، حران و مرو داشت و در آنجا به تعلیم و تألیف مشغول بود. او در طول حیات خود شاگردان متعددی پرورش داد که از آن جمله یحیی بن عدی بود. فارابی از علم موسیقی اطلاعات زیادی داشت و کتابی هم در این فن نوشت. بیشترین آثار او در زمینه فلسفه، منطق، جامعه‌شناسی و همچنین دانشنامه‌نویسی بوده و نخستین فیلسوفی است که در دوره اسلام ظهور کرده است. از این‌رو او را «استاد الفلاسفه» نامیده‌اند. فارابی به مکتب نوافلاطونی تعلق داشت که سعی داشت تفکرات افلاطون و ارسطو را با الهیات توحیدی هماهنگ کند. او در فلسفه اسلامی از جمله اندیشمندان مشایی محسوب می‌شود. او را به واسطه شرح‌های ارزشمندی که بر آثار ارسطو نگاشته، «معلم ثانی» خوانده‌اند.
آثار و دیدگاه‌های فارابی
از آثار فارابی می‌توان به الجمع بین رأی الحکیمین، أغراض مابعدالطبیعه، احصاءالعلوم، آراء اهل المدینه الفاضله، عیون المسائل، تحصیل السعاده، رساله فی ماهیه العقل، السیاسه المدنیه، رساله فی اثبات المفارقات، کتاب الحروف، المدخل الی صناعه الموسیقی و فصوص‌الحکم اشاره کرد. فارابی در آثارش به دنبال نشان دادن یک دین جهانی فلسفه‌بنیاد و اخلاق‌محور و طراحی یک مدینه فاضله بود که در آن، فضایل نظری موجب تحقق فضایل اخلاقی و فضایل اخلاقی سبب پدیدآمدن فضایل عملی هستند. آشتی دین و علم نیز از ظرفیت‌های قابل توجه تفکر دینی سیاسی فارابی برای ظهور حیات سعید اجتماعی به‌شمار می‌آید. البته فارابی متوجه شد که چنین جامعه‌ای نادر است و شرط تحقق یافتنش وجود مجموعه‌ای از شرایط تاریخی بسیار خاص است.
فارابی، عزلت‌گزین و اهل تامل
ابونصر در سال 330 هجری قمری (941 میلادی) به دمشق رفت، به سیف الدوله حمدانی حاکم حلب پیوست و در زمره علمای دربار او درآمد. فارابی در سال 338 هجری قمری (949 میلادی) در هشتاد سالگی در دمشق از دنیا رفت. مورخان اسلامی معتقدند که فارابی فردی زاهدپیشه و عزلت‌گزین و اهل تامل بود. دوری او از امور دنیوی به حدی بود که با آن که سیف‌الدوله برایش از بیت‌المال حقوق بسیار تعیین کرده بود، به چهار درهم در روز قناعت می‌کرد.
21 نوامبر مصادف با 30 آبان‌ماه، در تقویم ملی ایران، به عنوان روز حکمت و فلسفه و «بزرگداشت ابونصر فارابی» نام‌گذاری شده است.
| Име | فارابی و آشتی دین و فلسفه |
| Държава | Иран |
| معلم ثانی | |
| 259 هجری قمری | |
| موسیقی کبیر، آراء اهل المدینة الفاضله، احصاءالعلوم، الاحصاء و الایقاعات | |
Знаменитости
